Bu çalışma, Konya Karatay bölgesindeki hava kalitesinin günlük, saatlik ve mevsimsel değişimlerini altı ana kirleticinin konsantrasyonlarına odaklanarak analiz etmektedir: SO2, CO, NO2, NOX, NO ve O3. Aykırı değerlerden arındırılmış veriler, önemli zamansal dalgalanmalar ortaya koymuştur. SO2 ve NO2 seviyeleri 2020 ve 2021 yıllarında belirgin şekilde yüksekti ancak 2022'den itibaren düşüş gösterdi. CO seviyeleri, 2022 ortalarında ve 2023 başlarında keskin düşüşlerle birlikte önemli ölçüde değişkenlik göstermiştir. NOX ve NO seviyeleri, 2020 ve 2021'de zirve yaparak, 2022'de düşerek ve 2023'te tekrar yükselerek benzer bir model izlemiştir. O3 seviyeleri, 2020 ortalarında ve 2023 başlarında zaman zaman artışlarla birlikte nispeten sabit kalmıştır. Saatlik analizler CO seviyelerinin gece boyunca daha yüksek olduğunu, SO2 seviyelerinin gün boyunca sabit kaldığını ve NO2, NOX ve NO seviyelerinin sabah ve akşam trafik saatlerinde zirve yaptığını göstermiştir. Bu kirleticilerin sağlık üzerindeki etkilerini değerlendirmek için Hava Kalitesi Endeksi (AQI) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) standartları kullanılmıştır. Bazı kirleticiler, özellikle 2020 ve 2021 yıllarında DSÖ'nün tavsiye ettiği sınırları aşmıştır. Bununla birlikte, 2022'den itibaren, muhtemelen pandemiyle ilgili kısıtlamalar, azalan endüstriyel faaliyetler ve çevresel düzenlemeler nedeniyle seviyeler genellikle bu sınırların altına düşmüştür. Bu bulgular, hava kalitesini etkili bir şekilde yönetmek, halk sağlığı güvenliğini ve uluslararası standartlara uyumu sağlamak için sürekli izleme ve stratejik planlamanın önemini vurgulamaktadır.
This study analyzes the daily, hourly, and seasonal variations of air quality in the Konya Karatay region, focusing on the
concentrations of six major pollutants: SO2, CO, NO2, NOX, NO, and O3. The data, cleansed of outliers, revealed significant
temporal fluctuations. SO2 and NO2 levels were notably higher during 2020 and 2021 but showed a decline starting from
2022. CO levels exhibited considerable variability, with sharp decreases in mid-2022 and early 2023. NOX and NO levels
followed a similar pattern, peaking in 2020 and 2021, decreasing in 2022, and rising again in 2023. O3 levels remained
relatively stable, with occasional increases in mid-2020 and early 2023. Hourly analysis indicated that CO levels were higher
during the night, SO2 levels were stable throughout the day, and NO2, NOX, and NO levels peaked during morning and
evening traffic hours. The Air Quality Index (AQI) and World Health Organization (WHO) standards were used to evaluate the
health implications of these pollutants. Several pollutants exceeded WHO’s recommended limits, particularly in 2020 and
2021. However, from 2022 onwards, levels generally fell below these limits, likely due to pandemic-related restrictions,
reduced industrial activities, and environmental regulations. These findings underscore the importance of continuous
monitoring and strategic planning to manage air quality effectively, ensuring public health safety and compliance with
international standards.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.